Rozporządzenia skarbowe normujące osobne podatki określają, kiedy i w których przypadkach wynika obowiązek skarbowy. Znaczy to, że zachodzi on w sytuacjach wskazanych przez prawo, niezależnie od chęci podlegających mu jednostek, czy podmiotów.

Obowiązek podatkowy ma charakter osobisty, podatnik nie może się od niego uwolnić. Sprawę, kiedy wynika i na kim ciąży obowiązek podatkowy, reguluje konkretne prawo (prawnik wrocław) fiskalne, czyli rzeczowa ustawa omawiająca zasady dotyczące danego zobowiązania. Obowiązek podatkowy ciąży solidarnie na jednostkach fizycznych, osobach prawnych i komórkach organizacyjnych niemających osobowości legislacyjnej, będących uczestnikami czynności cywilnoprawnej, a w sytuacji przyrostu kapitału zakładowego, na spółce. Jeśli jakąś ze stron czynności cywilnoprawnej, jest postać fizyczna, osoba prawna, bądź jednostka organizacyjna, która nie ma osobowości ustawowej, wyzwolona od podatku od działań cywilnoprawnych, zobowiązanie podatkowe ciąży razem na drugich uczestnikach takiej czynności. Podatek liniowy zasady został zdefiniowany w art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jest to opcjonalna forma opodatkowania dochodów, lecz mająca przeznaczenie jedynie do dwóch źródeł przychodów. Uprawnienie do podatku liniowego mają tylko podatnicy zajmujący się pozarolniczą działalnością gospodarczą, także wydziałami nadzwyczajnymi produkcji rolniczej i to jedynie w odniesieniu do zdobywanych z tego tytułu dochodów. W wypadku podatku liniowego, opodatkowany jest nie przychód a dochód, a więc przychód pomniejszony o koszty jego uzyskania. Możliwość tej postaci opodatkowania, pociąga za sobą zatem automatycznie także zobowiązanie prowadzenia odpowiednich narzędzi księgowych, zapewniających zgodne rozpoznanie wysokości dochodu.

Ustawodawca planuje dwa ich rodzaje: fiskalną księgę przychodów i wydatków, również księgi rachunkowe. (Czytaj ulga na zakup kasy fiskalnej). Na kanwie prowadzonych ksiąg podatnik-człowiek biznesu stwierdza w trakcie roku dochód, który może zmniejszyć o zapłacone za siebie, oraz osoby z nim współdziałające opłaty na ubezpieczenie społeczne.